W dniu drugiego marca 2018 r. uczniowie klasy 2D uczestniczyli w wycieczce do Głównego Urzędu Miar w Warszawie. Jest to instytucja państwowa i mieści się w zabytkowym, klasycystycznym budynku, który stoi przy ulicy Elektoralnej.
Pomysł wycieczki zaproponowała oraz zajęła się jej organizacją uczennica tej klasy – Dominika Borowska. Wyruszyliśmy ze szkoły o godz. 8.00 i przybyliśmy do GUM punktualnie o 9.00.
Przywitał nas oddelegowany przez dyrekcję GUM pracownik. Po krótkiej prelekcji na temat zadań i roli, jakie spełnia GUM w Polsce, rozpoczęło się zwiedzanie wystawy przyrządów pomiarowych przeznaczonych do ważenia oraz mierzenia różnorodnych wielkości. Uczniowie także zostali zapoznani z historycznymi jednostkami miar, jakie były używane w przeszłości, a także ze współczesnymi, które są obecnie stosowane w różnych dyscyplinach gospodarki, techniki i nauki (np. kilogram, metr, sekunda).
Bardzo interesująca okazała się prelekcja – opowieść o historii ustalania wzorców długości, masy, sposobów ich wytwarzania i powielania (wprowadzenia pojęć: wzorzec pierwotny – matka, wzorzec potomny (wtórny) – córka). Często zamiast słowa „wzorzec” zamiennie stosowano określenie „standard”. Z prelekcji dowiedzieliśmy się, jak powstał i jak został wytworzony wzorzec kilograma oraz metra, gdzie i w jakich warunkach są one przechowywane. Od 1875 roku pierwotne wzorce tych wielkości przechowywane są w Międzynarodowym Biurze Wag i Miar, które znajduje się we Francji w miejscowości Sevres koło Paryża.
Po zakończeniu prelekcji na temat wzorców metra i kilograma przeszliśmy do drugiej sali, w której zapoznaliśmy się ze sposobami pomiaru czasu. W trakcie wykładu poznaliśmy różnego rodzaju zegary mechaniczne, a także najprecyzyjniejsze urządzenia pomiarowe – tzw. zegary atomowe. Obecnie uznaje się je za najprecyzyjniejsze urządzenia zegarowe, do których synchronizowane (dostrajane są) inne zegary, którymi posługują się na co dzień różne służby, np. kolej, elektrownie. Uczniowie zostali zapoznani ze sposobami wyznaczania czasu wzorcowego, a także regulowania „chodu” zegarów. Wspomniano także o tzw. czasie zimowym i czasie letnim.
Bardzo ciekawa był informacje o nadawanych codziennie tuż przed południem przez Polskie Radio - program pierwszy – komunikatach o częstotliwości wzorcowej i sygnale: „właśnie jest południe”. Komunikaty te są właśnie nadawane z Laboratorium Pomiaru Czasu GUM w Warszawie.
Teraz, słysząc w radio komunikat: „zbliża się godzina dwunasta; ostatni, piąty wydłużony sygnał oznacza godzinę dwunastą; PIK – PIK – PIK – PIK – PiiiiiK" – wiemy, iż rozpoznanie, oznaczenie oraz ogłoszenie faktu, iż zbliża się, upływa, a za moment upłynęła ta chwila, jest bardzo skomplikowanym procesem. Osoby pracujące w tzw, „służbie czasu” wykonują bardzo ważną, trudną i odpowiedzialną pracę. Od jej wyników zależy bezpieczeństwo – dosłownie BEZPIECZEŃSTWO nas wszystkich. Ruch pociągów, samolotów, działanie telefonów, radia, Internetu, elektrowni, satelitów, obserwacji astronomicznych – można jeszcze wymieniać wiele; lista jest długa, ale i tak nie wyczerpuje wszystkich zagadnień, z którymi związane są precyzyjne pomiary czasu.
„Służba czasu” – bo tak nazywa się całokształt ww. działań – jest niezmiernie odpowiedzialna oraz ważna, aby nic nie zderzyło się, nie wybuchło, nie zgasło i aby wszystko pracowało i trwało bezpiecznie.
O pracy Głównego Urzędu Miar można śmiało powiedzieć tak jak Adam Mickiewicz: „Cyrkla, wagi i miary do martwych użyj brył…” .
Chwała Służbie Czasu !
Dominika Borowska, klasa 2D
